Vergi Məcəlləsinin 114.3.4-cü maddəsində iş heyvanları üzrə illik amortizasiya norması 20% müəyyən edilib. İş heyvanlarının amortizasiyasının vergi və mühasibat uçotunda necə əks olunması ilə bağlı “vergiler.az”ın suallarına sərbəst auditor Altay Cəfərov aydınlıq gətirir.

 

Mühasibat uçotunun 41 saylı beynəlxalq standartına əsasən, bitki və canlı heyvanlar bioloji aktivlər sayılır. Başqa sözlə, yaşından və ya hansı təyinatla istifadə edilməsindən asılı olmayaraq, hər bir heyvan bioloji aktiv kimi tanınır.

Bundan əlavə, mühasibat uçotunun 41 saylı beynəlxalq standartına əsasən, amortizasiya məsələlərində mühasibat uçotunun 16 saylı beynəlxalq standartındakı (torpaq, tikili və avadanlıqlar) tələblər əsas götürülür.

Deməli, amortizasiyanı mühasibat uçotunun 41 və 16 saylı beynəlxalq standartlarını və Vergi Məcəlləsinin 114.3.4.-cü maddəsini əsas götürərək hesablamaq lazımdır.

Misal: “AA” MMC-nin balansında 10.000 manatlıq iş heyvanları vardır. Bu halda illik amortizasiya 2.000 manat hesablanır: 10.000 x 20% = 2.000 manat.

Bəs bunlar maliyyə və vergi uçotunda, bəyannamələrdə necə əks oluncaq?

Mühasibat uçotunda ilkin dəyər 131.2-ci hesabın debetində, hesablanmış amortizasiya 132.2-ci hesabın kreditində, 8.000 manat qalıq dəyər (10.000-2.000 = 8.000) isə maliyyə vəziyyəti haqqında hesabatda uçota alınacaq. Yəni bioloji aktivlərin qalıq dəyəri maliyyə hesabatlarında torpaq, tikili və avadanlıqlar ilə birlikdə uçota alınmır, ayrıca hesablarda uçota alınır.

İllik mənfəət vergisi bəyannaməsində 8.000 manat həcmində qalıq dəyəri əsas vəsaitlər kimi uçota almaq lazımdır. Yəni iş heyvanları vergi uçotuna ilkin daxil edilərkən əsas vəsaitlər kimi nəzərə alınır, müvafiq qaydada amortizasiya hesablanır və mənfəət vergisi bəyannaməsində əlavə 1-in 1.1.4.-cü sətrində yazılır.

 

Mənbə: Vergiler.az

Xidmətlər

Bizə etibar edərək yararlana biləcəyiniz xidmətlər

- Vergi risklərinin müəyyənləşdirilməsi;

- Büdcə qarşısında öhdəliklərin müəyyən edilməsi;

- Vergi ödəyicisinin təsərrüfat subyektinin, filialın, nümayəndəliyin qeydiyyatı;

- Vergi məsləhətləri və planlaması;

- Vergi məsələləri və biznes əməliyyatları üzrə yaranacaq vergi öhdəlikləri və tənzimləmələri barədə hüquqi rəylərin verilməsi;

- Dövlət orqanları ilə yazışmalar; - Hüquqi və fiziki şəxslərin qeydiyyata alınması;

- Obyektlərin, nəzarət-kassa aparatının və POS-terminalın onlayın qeydiyyatı və qeydiyyatdan çıxarılması;

- Vergi qanunvericiliyinin pozulmasına görə məsuliyyətin müəyyənləşdirilməsi və tədbirlərin görülməsi;

- Təsis sənədlərində edilmiş dəyişikliklərin (qanuni təmsilçi, ünvan, təsisçilərin, nizamnamə kapitalındakı payların, hüquqi şəxsin adının və təşkilatı hüquqi formasının dəyişdirilməsi) və qeydə alınmış faktların sonrakı dəyişikliyinin qeydiyyata alınması.

- Yeni işçilərə əmək kitabçalarının açılması;

- Yeni işçilərin “Elektron Hökümət Portalı” vasitəsilə qeydiyyata alınması, xitam verilməsi və müvafiq dəyişikliklərin edilməsi;

- İşçilərin istehsalatda bədbəxt hadisələr və peşə xəstəlikləri nəticəsində peşə əmək qabiliyyətinin itirilməsi hallarının icbari sığorta olunması üzrə tədbirlərin görülməsi.

- Kadr uçotunun təşkili, işçilərlə hesablaşmalar (Əmək haqqı, məzuniyyət, ezamiyyə, kompensasiya, son haqq hesab hesablanması), Qanunvericiliyə uyğun olaraq əmək müqavilələrinin bağlanması, dəyişikliklərin edilməsi və xitam verilməsi;

- Kadr kargüzarlığının aparılması

- Beynəlxalq Audit Standartlarına əsasən maliyyə hesabatlarının auditi;

- Daxili audit;

- Xüsusi audit.

- Maliyyə hesabatlarının auditi

-Biznes planın hazırlanması

-Hüquqi şəxslərin qeydiyyatı, fəaliyyətinin dondurulması və ya ləğvi

- Vergi qanunvericiliyinə əsasən məsləhət xidməti;

- Vergi qanunvericiliyində dəyişikliklər üzrə monitorinq;

- Sadə və xüsusi vergi rejimli şirkətlər üçün vergi tutma prosesinin planlaşdırılması və bu barədə məsləhətlərin verilməsi;

- Vergi ödənişinin optimizasiyası;

- Əmək qanunvericiliyinə əsasən məsləhət xidməti;

- Vergi öhdəlikləri və digər ödənişlərin hesablanması və ödənilməsi üzrə məsləhətlərin verilməsi;

- Ayrı-ayrı maliyyə və vergi sxemlərinin hazırlanması, tətbiqi və məsləhətlərin verilməsi;

- Bağlanmış aktlar üzrə vergilərə və digər icbari ödənişlərə dair məsləhətlərin verilməsi

- Qanunvericiliyə uyğun olaraq müəssisənin maliyyə uçotunun təşkil edilməsi;

- Vergi, Statistika, Dövlət Sosial Müdafiə Fondu və Məşğulluq idarələrinə rüblük, aylıq, illik hesabatların hazırlanması və təqdim edilməsi (Sadələşdirilmiş vergi bəyannaməsi, Ödəmə mənbəyindən vergi bəyannaməsi, Əmlak vergisi bəyannaməsi, Əlavə Dəyər Vergisi bəyannaməsi, Gəlir vergisi bəyannaməsi, Mənfəət vergisi bəyannaməsi və s.);

- Gündəlik əməliyyatların (invoysların, elektron qaimə-fakturaların, elektron vergi hesab-fakturaların, ödəniş tapşırıqlarının hazırlanması) həyata keçirilməsi;

- Mədaxil və nəxaric pul vəsaitləri uçotunun, mühasibat uçotu hesabatlarında onların hərəkətinin, istehsal dövriyyəsi və xərclərinin, xərclər smetasının hazırlanması;

- 1 C proqram təminatında əməliyyatların, gəlir və xərclərin qeydiyyatının aparılması, şirkətlərdə mühasibat uçotunun təşkili və mühasibat uçotunu qurulması;

- Əməliyyatların təhlil edilməsi, riskli əməliyyatlarla bağlı vaxtında məlumatın verilməsi;

- Bütün növ bank əməliyyatlarının həyata keçirilməsi.

- ƏDV depozit hesabı üzrə əməliyyatlarının aparılması;

- Kreditorlarla hesablaşmaların aparılması;

- Debitorlar borcların zamanında ödənilməsinə nəzarət;

- Əsas vəsaitlərin bazar qiymətlərinə uyğun olaraq yenidən qiymətləndirilməsi, uçotunun aparılması, amortizasiyası.

- İdxal-ixrac əməliyytları zamanı yük gömrük bəyannamələri üzrə işlərin görülməsi və idxal olunmuş malların anbarda uçotunun aparılması.

Müraciət etmək

Aşağıdakı xanaları dolduraraq müraciətinizi təsdiqləyin